14 Temmuz 2015 Salı

Tamamen psikolojik

Rutin çocuk gelişimi incelemeleri için 18. ayda pedagog kontrolü yapılması öneriliyor. Aslında bu çocuğun durumuna göre farklı zamanlarda da yapılabilir. Ben Dora’nın gelişimini kendim takip ettiğim ve basamakları bildiğim için geçen yaz psikolojik bir değerlendirme almadım. Bu yıl hem iki yaşın getirdiği hırçınlıklar hem de tuvalet eğitimi, anneanne bağımlılığı, aileden uzak kalma süreci gibi sorunların kafamda olması nedeniyle destek almanın uygun olduğunu düşündüm. Tabi gelişiminin bir uzman tarafından değerlendirilmesi de uygun geldi.
 
Çalıştığım hastaneye her geldiğinde canını sıkacak şeyler yaşadığı için Dora’yı ikna etmek kolay olmadı. Neyse ki dünya tatlısı psikoloğumuzla tanışıp oyun oynamaya başlayınca çok mutlu oldu. Sorduğu sorulara cevap verebilmesi ve cevaplarının coşkuyla karşılanması çok hoşuna gitti. Bazı cevapları beni bile şaşırttı. Komutlara uyma konusunda iyi olduğunu zaten çok önceden biliyordum. Sonuç olarak dil gelişimi ve el becerileri açısından yaşından ileri olduğu onaylandı, geveze kuşumun. Tuvalet eğitimi açısından önerilerimizi de aldık, zaten zamanlama dışında sıkıntı yoktu, yakında sonlanacak gibi. Yapılması gerekenler listesinde bir madde daha tamamlanınca mutlu döndük evimize.

 
Pedagog kontrolü ne zaman gereklidir?
Pedagog çocuğun klinik değerlendirmesini yaparak soruna göre gerekli uzmanlara yönlendirecektir. Çocuğun basit problemleri varsa öncelikle doğru bir yönlendirme için pedagoga gitmek gerekir. Çocuktaki bulgulara göre pedagog Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi uzmanıyla birlikte çalışır, doktorun yönlendirmesiyle çocuğa da terapi desteği verir ve aileyi bilinçlendirir. Böylece Çocuk Psikiyatristi ile işbirliği içinde çocuğun tedavisine destek olur. Pedagogların en önemli rolü anne babalar için önemsiz gibi görülen bulguları değerlendirip, şüphe ettiği bozukluğun tanı ve tedavisi için geç kalmadan Çocuk ve Ergen Psikiyatristine yönlendirerek tedavi sürecini başlatmalarıdır. Erken tanı tedavi sürecini kolaylaştırır. Aynı şekilde Çocuk ve Ergen Psikiyatri uzmanı doktor da tedavi ettiği çocuğu terapi desteği alması ve ailesinin çocuğa nasıl davranacağı hakkında danışmanlık alması için pedagoga yönlendirir.

Pedagoga gitmek için çocuğun bir sorun yaşaması gerekmez. Bebeği pedagog rehberliğinde bilinçli bir şekilde büyütmek ilerde oluşabilecek sorunları önlemeye yardımcı olur. Çocuğun sağlıklı ve mutlu büyütmesi için pedagoga gitmek bir çocuk doktoruna gitmek kadar normal ve gereklidir. Doğumdan sonra bebeğin gelişimi ve psikolojisi, oyuncakların seçimi, ailenin bebeğe yaklaşımı hakkında bilgi almak için gidilmelidir. Bebeklik döneminde çocuğun gelişimini takip etmek, gelişimini destekleyecek oyun ve oyuncak seçiminde destek almak için gidilebilir.

 
Çocuğun hayatındaki belli başlı değişikliklerde de destek amacıyla pedagogdan fikir almak faydalı olabilir. Aileye yeni bir bebeğin gelişi, boşanma, anne babanın ayrı evlerde yaşaması, kreşe ve okula başlama gibi durumlarda, aile içi ilişkilerde büyük krizler yaşanıyorsa ve çocuk bu durumdan derin bir şekilde etkileniyorsa, çocuğun bakımından birinci derecede sorumlu olan yetişkinde psikolojik sorunları varsa, aile bireylerinden birisinin yaşadığı önemli bir hastalık, kaza, ölüm ve yas gibi aileyi derinden sarsan ve çocuğu da etkileyebilecek olaylar varsa pedagoga danışmak uygun olabilir.

Çocukta davranış değişiklikleri olması da psikolojik değerlendirme gereksinimi için anlamlı olabilir. Tavırlarında ani değişiklikler, sürekli gergin, sinirli, huzursuz olması, uyku ve beslenme düzeni bozulması, düzgün konuşuyorken aniden kekelemeye başlaması, korkuları ve kaygılarının artması, altını ıslatmaya, gece dişlerini gıcırdatmaya başlaması, saldırgan ve hırçın bir tavır sergilemesi, anneye olan düşkünlüğün artması, çok sessiz bir çocuk olması ve kimseyle bir şey paylaşmak istememesi uyarıcı durumlar olmalıdır.

 
Ayrıca çocukta ciddi bir bozukluğun habercisi olabilecek bulguların saptanması açısından da değerlendirme önemlidir. Bu durumda erken tanı çocuğun tedavisinde önemli bir rol oynar. Çocuk yaşına göre öğrenmekte güçlük çekiyorsa, gelişim alanlarından birinde gecikme varsa, arkadaşlarıyla uyum problemi yaşıyorsa, sürekli altını ıslatıyor ve çocuk doktoru bunun fizyolojik bir nedeni olmadığını ifade ediyorsa, okulda ve evde aşırı aktifse ve dikkatini toplamakta zorlanıyorsa, inatçı ve dediklerini ağlayarak yaptırıyorsa, tutturmalar ve takıntılar hayatını etkileyecek boyut aldıysa, uyku sorunları, konuşma gecikmesi yaşıyorsa, algılamada ve komutları anlamada sorun yaşıyorsa, göz kontağı kurmuyorsa, aile üyeleri dışında kimseyle iletişim kuramıyorsa, kendi odasında tek başına yatamıyor annesi veya babasıyla yatıyorsa, öz bakım ihtiyaçlarını kendisi yapamıyorsa, okul başarısında ani düşme olduysa ya da buna benzer ipuçları varsa bu durum bir psikiyatrik bozukluğunun başlangıcının sinyali olabilir. Pedagog bu semptomları değerlendirir eğer ruhsal bir bozukluktan şüphe ederse Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi uzmanı doktora yönlendirir. Çünkü zaman kaybedildiyse ve artık ruhsal bozukluk derecesinde ise psikiyatrik ilaçlar tedavinin bir parçasını oluştur. Bozukluğun kesin tanısında ve tedavi için yazılacak ilaçlar konusunda Çocuk Psikiyatrisi uzmandır.