Huysuz kızım

Dora’nın dördüncü ay aşılarını yaptırdık, ikinci ayda olduğu gibi kolay geçmedi. Proflaktik olarak fitil kullanmadım, ateşi oldu, huysuzlandı. Annelerden çocuklarının dördüncü ay aşılarıyla birlikte huy değiştirdiğini duymuş ama pek de ciddiye almamıştım. Yanılmışım sanırım, kızımın da sanki huyu değişti. Benim pamuk şekerim tam bir cadı oldu. Bağırarak uyanıyor, emmek istemiyor, kucakta durmuyor, arabada huysuzlanıyor… Hasta olduğunu sanmıyorum, yaptığımız şey hoşuna giderse, mesela kucakta dolaştırmaya başlarsak sakinleşip bir anda susabiliyordu. On gün sonra neyse ki biraz daha sakinleşti ama sanırım büyümenin verdiği bir şeyler de var, tamamen geçmeyecek gibi…

Huysuz bir bebekle yaşamak gerçekten zormuş, biz bu hafta duyduk diyebilirim Dora’nın sesini… Sürekli bir mızmızlanma, bir ağlama hali. Uyanırken gözünü açmadan bağırmaya başlıyor, sakinleşmek bilmiyor. Düşmesine bağlayıp endişelendim, aşıya bağlayıp geçiştirdim, evde sıkıldı diye dışarı çıkardım, büyüdü huyu değişti dedim… Bitmedi bir türlü, sakinleşmek bilmedi. Biraz daha iyi iki gündür ama bakalım nasıl gidecek…

Dördüncü ay aşıları, ikinci aydakilerle aynı, verem yok sadece. Beşli karma ve pnömokok. Bu derece huysuzluk yapacak bir etkisi olduğunu düşünmüyorum ama kızımın bu halini de açıklayamıyorum. Bundan sonra bana böyle bir şey anlatan annelere karşı daha hassas olacağıma eminim ama…

Beşli karma aşı

Halk arasında karma aşı diye de bilinir ve tek enjeksiyon beş aşıyı birden içerir. Karma aşı 2-4-6. aylarda 3 kez uygulanır, 18. ayda ve 4-6 yaş civarında 2 kez hatırlatma dozları yapılır.

Difteri
Solunum yolları, sinir sistemi ve kalbi etkileyen ciddi bir hastalıktır. Sinir sistemi ve kalbi etkileyen toksinleri üreten bir bakteriden kaynaklanır. Ölümle sonuçlanabilir. Bugün yoğun aşılama sayesinde nerdeyse artık hiç görülmemektedir.

Boğmaca                                
Bakterilerin yol açtığı diğer bir ciddi hastalıktır. Özellikle bir yaşın altındaki bebekler için tehlikelidir. En önemli belirtisi boğulur tarzda şiddetli öksürüktür. Son yıllarda erişkin boğmaca vakalarının artışı ile yeniden gündeme gelmiştir.

Tetanoz
Özellikle paslı metal, kirli toprak ile olan yaralanmalarda gelişen ve sinir sistemini etkileyerek kas kasılmalarına sebep olan bir toksinden kaynaklanır. İyi tedavi edilemezse ölüme yol açabilir.

Poliyomiyelit (Çocuk felci)
Aşı uygulaması sayesinde dünyadan yok edilmesi planlanan 2. hastalıktır. Aşı kampanyaları sayesinde ülkemizde de son 6-7 yıldır çocuk felci vakası görülmemektedir. Ancak bir süre daha ağızdan canlı aşı uygulanması yerinde olacaktır. Aşının sık görülen bir yan etkisi yoktur. Aşıda sonra 1 saat boyunca ağızdan bir şey verilmemesi gerekir. Karma aşılara birlikte 2-4-6 ve 18. aylarda bir de 4-5 yaşında uygulanırdı. Ancak Sağlık Bakanlığı beşli karma aşı takvimine geçtikten sonra damla aşı sadece 6 ve 18. aylarda iğneye ek olarak uygulanmakta.

Hemophilus influenza tip B aşısı( Hib veya menenjit aşısı)
Menenjit, sakatlık, zeka geriliği, sağırlık ve körlük gibi birçok eksiliğe hatta iyi tedavi edilmezse ölüme bile yol açabilecek bir hastalıktır. Hib aşısı halk arasında menenjit aşısı diye bilinir. Haemophilus influenzae tip b (Hib) ilk 5 yaşta menenjit, sepsis, pnömoni ve epiglottit gibi ağır durumlara yol açtığı için aşısı bu yaştaki çocuklara önerilir. 2-6 ay arası görülen menenjitlerin büyük çoğunluğunda sebep Hib’dir. Bu aşının diğer menenjit mikroplarına karşı koruyucu bir etkisi yoktur.

Karma aşı yan etki açısından yıllarca en çok endişe uyandıran aşı olmuştur. Çocukluk çağı aşılarında ateş ve yapılan bölgede şişlik yapma olasılığı en yüksek olan aşı karma aşıydı. Ancak günümüzde uygulanan beşli karma aşının içindeki boğmaca aselüler denilen hücresiz yapıda üretildiğinden ateş, şişme reaksiyonları çok nadir hale gelmiştir. Ayrıca bu yeni tip aşılarla, yüksek ateşe bağlı nöbet geçirme ihtimali hiç yoktur. Nadiren reaksiyon olursa yine ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir.

Pnömokok aşısı

Pnömokok denilen bakteri pnömoni, menenjit, otit, sinüzit, kardit, osteomyelit, beyin abselerinin en önde gelen nedenidir. Okul öncesi çocukların yarısı boğazlarında pnömokok taşır. İki tip pnömokok aşı vardır. Bunlar Prevenar ve Pnömo23'dür.

Prevenar iki yaşından önce yapılabilir. Aşı en yüksek oranda ilk yaş grubunda etkilidir. Ömür boyu bağışıklık sağlar. Sağlık ocaklarında iki aylıktan itibaren ücretsiz yapılmaya başlamıştır. İki yaşından sonra yapıldığında tek doz yapılır ve ömür boyu koruyuculuğu vardır.

Pnömo 23 aşısı iki yaşından büyüklerde yapılabilmektedir. Beş yılda bir tekrarlanmalıdır. Otiti engellemez. Bu aşının koruyuculuğu %50-70’dir. Bu iki aşı da kistik fibroz, kronik akciğer hastalığı ve ağır astımı olan tüm hastalara önerilmektedir. 

Aşı yerinde ağrı, kızarıklık ve şişlik gibi yan etkiler çocukların yarısında görülür ve 48 saat sürebilir. Ateş ve myalji, anaflaksi bildirilmiştir. Bu nedenle hastanede yapılmalıdır ve yapıldıktan sonra 30 dakika hastanede kalınmalıdır.

 

Dora’nın Aşı Takvimi
7 Ocak 2013 Doğumda	Hepatit B aşısı	1. doz
7 Şubat 2013 1nci ay	Hepatit B aşısı	2. doz
7 Mart 2013 2nci ay	BCG - Verem Aşısı
	Karma Aşı (Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus influenza tip B)	1. doz
	Konjuge Pnomokok aşısı	1. doz
	Rotavirüs	1. doz
7 Mayıs 2013 4ncü ay	Karma Aşı (Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus influenza tip B)	2. doz
	Konjuge Pnomokok aşısı	2.doz
	Rotavirüs	2. doz
7 Temmuz 2013 6ncı ay	Hepatit B aşısı	3. doz
	Karma Aşı (Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus influenza tip B)	3. doz
	Konjuge Pnömokok aşısı	3.doz
	Grip	Her yıl
7 Ocak 2014 1 yaşında	MMR (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak)	1.doz
	Hepatit A aşısı	1. doz
7 Nisan 2014 15nci ay	Suçiçeği	1.doz
7 Temmuz 2014 18nci ay	Karma Aşı (Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus influenza tip B)	4. doz
	Hepatit A	2.doz
	Konjuge Pnömokok	Rapel
7 Ocak 2015 2 yaşında	Polisakkarit Pnömokok	1.doz
7 Ocak 2017 4 - 6 yaş arasına	MMR (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak)	Rapel
	Karma Aşı (Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio)	Rapel
	Suçiçeği	2.doz