İlk muayene

İlk jinekolojik muayenesi hamile olduğundan şüphelendiğinde yapılan birçok kadın var elbette ama önemli olan doğruyu bilmek ve uygulamak tabi ki. Rutin yıllık muayeneleri ve smear testlerini yaptırıyorken hamilelik gündeme geldiğinde bu konu için bir kadın doğum uzmanıyla görüşmek en doğrusu.  Ben hazırlıklı olarak gittim tabi bu muayeneye; kan sayımı, kan grubu, biyokimya, demir, ferritin, HbsAg, AntiHBs, Anti HCV, Anti HIV, Anti Toksoplazma  IgM, İgG,Anti  Rubella IgM, IgG,Anti  CMV IgM, IgG, TSH, FT4, FSH, LH, E2, Progesteron, PRL, folik asit ve Vit B12 sonuçlarım ile meme USG raporum elimdeydi. Genel bir muayene ile başlandı, US ile overlerimin ovulasyon kontrolü (yaşasın yumurtluyormuşum) yapıldıktan sonra zamanı gediği için servikal smear örneği alınarak tamamlandı. Planladığımız gebelik için 3 aydan önce folik asit takviyesi başlamam gerektiğinden verilen reçetemle ayrıldım. Çocuk sahibi olma yolunda benim için önemli bir basamak olan ilk muayeneyi tamamlamış olmanın verdiği mutluluk güzeldi. Bir aksilik olmazsa bir dahaki buluşma hamile olduğumda…



Gebelik öncesi muayene

 

Gebelik öncesi muayenede amaç var olan ve belki de bilinmeyen bir sorun varsa onu araştırmak ve kadının bedenen ve ruhen gebeliğe hazır olup olmadığına bakmaktır. Bu ilk muayenede önce dikkatli bir öykü alınır. Geçirilmiş önemli medikal problemler sorgulanır, kalp hastalığı, diyabet, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı gibi kronik sistemik hastalıklar araştırılır. Bu hastalıkların varlığı hamileliğin anneye zarar vermesine neden olabileceği gibi bebeğin sağlıklı gelişimine engel olabilmesi açısından da önemlidir.

 

Sistemik hastalıklar gözden geçirildikten sonra sıra daha spesifik olan jinekolojik hastalıklara gelir. Myom, yumurtalık kisti, endometriozis gibi hamileliğe engel olabilecek durumların varlığına yönelik ipuçları aranır ya da daha önceden bu tür durumların varlığı tespit edilmiş ise uygulanan tedaviler ve sonuçları ile ilgili bilgi edinilir. Bazı jinekolojik hastalıklar ve enfeksiyonlar hamile kalmada güçlüğe ya da hamile kalındığında düşüklere neden olabildiğinden jinekolojik öykü son derece önemlidir.

 

Obstetrik öykü olarak adlandırılan ve daha önceden yaşanmış olan hamilelikler ile bunların sonuçları ile ilgili bilgiler de önemli ipuçları verebilir. Daha önce doğum yapıldıysa bebeklerin doğum haftaları, doğum kiloları, doğum şekli, eylem ve doğum sırasında yaşanan özellikler değerlendirilir. Eğer daha önceden tekrarlayan düşükler, sakat ya da ölü doğumlar varsa yeniden hamile kalmadan önce bunların nedenlerini araştırmak ve tedavi etmek gerekebilir.

 

İlk görüşmede akraba evliliği olup olmadığını ve ailelerde sakat doğum öyküsünü sorgulanmasının amacı genetik geçişli bir hastalık eğilimini araştırmaktır. Eğer şüphe var ise genetik danışmanlık ve genetik testler istenebilir. Görüşmenin bir başka amacı da anne-baba adayının yaşam ve beslenme alışkanlıklarının ortaya çıkarılmasıdır. Bu alışkanlıklar hamileliğe ve bebeğe zarar verebileceği için mutlaka sorgulanmalıdır. Sigara, alkol veya başka zararlı maddeler kullanılıyorsa tamamen kesilmeli ve bunlar bırakılmadan gebe kalınmamaya özen gösterilmelidir. Varsa alerjiler ve kullanılan ilaçlar da gözden geçirilir. Eğer gebelik planlanıyorsa en az 3 ay öncesinden folik asit başlamak gerekir.

 

Muayene

 

Öncelikle gerekliyse ve şüphe varsa sistemik muayene yapılır. Jinekolojik muayenede vajinal ve pelvik enfeksiyonlar araştırılır. Transvajinal ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıkların durumu değerlendirilir. Myom, kist, endometrioma, doğuştan veya sonradan olan rahim ve yumurtalık problemleri araştırılır. Eğer daha önceden yapılmadıysa ya da yapılmış olsa bile üzerinden 1 yıldan fazla zaman geçmiş ise mutlaka smear testi yapılmalıdır. Muayenenin son aşaması boy, kilo ve tansiyon tespitinin yapılmasıdır.

 

Laboratuar incelemeleri

 

Antenatal -yani gebelik öncesi- şu testler istenir ;

Kan grupları (anne ve baba),

Tam kan sayımı ve tam idrar tahlili,

Hepatit B ,C, HIV, Toxoplazma, Rubella, CMV antikorları,

Karaciğer ve böbrek enzimleri,

Tiroid hormon ölçümleri...

Bazen hekimin şüphesi üzerine Prolaktin ve diğer hormonal tetkikleri istenebilir. Ayrıca kadının kan grubu Rh negatif, erkeğinki pozitif ise, anneden İndirekt Coombs (uyuşmazlık testi) istemek gerekebilir.