Kızamık salgını

Ben hiç kızamıklı hasta görmedim. Annelerin “geçen kızamık geçirdi” demelerine de pek prim vermedi. Ben biliyordum ki kızamık ortadan kalkmıştı, en azından yaşadığımız çevrede. Gördüğüm SSPE hastaları da genelde uzaktan geliyorlardı. Hamileyken birçok hastalık için antikor baktırdım ama kızamık aklıma bile gelmedi, prenatal etkisi de olmadığı için…

Ne yazık ki bu kış can sıkıcı bir kızamık salgını ortaya çıktı. Çalışmıyorum ama yine de Dora’ya taşımamak ve onun korunduğunu bilmek için antikor baktırdım, benim yeterli antikorum var, bu Dora’yı da 6 aya, belki 9 aya kadar koruyacaktır. En azından teorik olarak böyle, çalışmalarda bu kadar sürmeyebildiği gösterilmiş. Bakanlık 12. ayda kızamık-kızamıkçık- kabakulak olarak yapılan MMR aşısını 9. aya çekti. Aslında 6. ayda da sadece kızamık yapılabiliyor ama erken yapılınca hem daha sonraki dozların etkinliği düşük oluyor, hem de yan etkileri nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü 1992’de bir yaş altına yapılmamasını önermiş. Kafam çok karışık, karar veremiyorum.

Benim endişelerimden sonra tüm aileye antikor baktırdık, Ece’nin antikoru yok, Arda’nın sınırda çıktı, onlara aşı yapılacak. Dora içinde 6 aylık olduğunda ve varsa 9 aylık olduğunda antikor baktırıp sonuçlarına göre aşı yaptırmayı planlıyorum.

Kızamık açısından beni korkutan en çok SSPE. Nadir görülen, daha çok erken yaşta kızamık geçiren çocuklarda 5-10 yıl sonra ortaya çıkan tedavisi olmayan bir hastalık. Gördüğüm SSPE hastaları beni hep mutsuz etti. Umarım bakanlık salgın yönetimini iyi yapar da bu durum ortadan kalkar.

Kızamık

Kızamık, Measles virüsünün neden olduğu döküntülü bir hastalıktır. Önce üst solunum yolu enfeksiyonu gibi başlar, ardından yüz ve enseden başlayan, gövdeye de yayılan kırmızı renkte döküntü ortaya çıkar.

Henüz aşı olmamış ve anneden geçen korumanın azaldığı bebekler, okul öncesi dönemdeki çocuklar, bağışıklık sistemi zayıf kişiler, 2 doz kızamık aşısı yapılmamış kişiler hastalığa yakalanma için yüksek riskli gruplardır.

Mikropla temastan sonra kuluçka dönemi 10-12 gündür. Önce; ateş, halsizlik, iştahsızlık, gözlerde sulanma ve kızarma, öksürük ve burun akıntısı başlar. 2-3 gün içinde, yanak içlerinde beyaz benekler, bundan 2 gün sonra da yukarıdan aşağıya doğru ilerleyen kırmızı döküntü ortaya çıkar.

Kızamık geçiren hastalarda, özellikle iyi bakım almayan çocuklarda bronşit, pnömoni, diyare, otit, konjonktivit gibi komplikasyonlar görülebilir. Yıllar sonra ortaya çıkabilen nadir bir komplikasyon da, merkezi sinir sistemini dejenere eden ölümcül bir tablo olan SSPE ( Subakut Sklerozan Pan Ensefalit) denilen bir hastalıktır.

Kızamık çok bulaşıcıdır. Hasta kişiyle aynı ortamda bulunma, aynı kaptan yeme gibi yollarla virüs alınır. Hastalığın en bulaşıcı olduğu dönem, ateş başlamadan öncesiyle döküntü çıktıktan 4 gün sonrasına kadarki dönemdir. Hasta çocuk, bu dönemde izole edilmeli, döküntü başladıktan sonra en az 5 gün okula gitmemelidir.

Viral bir hastalık olduğu için, etkene yönelik tedavi yoktur. Ancak; yatak istirahati, bol sıvı alımı, öksürük için soğuk buhar yardımcı olacaktır. Doktorun önerdiği ateş düşürücü ve vitamin takviyesi kullanılabilir. Hastalık yaklaşık 1 hafta sürer, ömür boyu bağışıklık sağlar.

Kızamık aşıyla önlenebilen bir hastalıktır. Ancak ilk yaş içinde yapılan tek doz aşının yeterli olmadığı, en az 2 doz aşı gerektiği unutulmamalıdır. 12. ayda ilk doz, 4-6 yaşta rapel yapılır. Salgın dönemlerinde ilk doz 6. ya da 9. aya çekilebilir.